Editör Günümüzün gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerinin en önemli sağlık sorunlarından biri obezitedir. Obeziteyi şu şekilde ifade edebiliriz; insan bedeninin yağ oranının boy uzunluğuna göre istenilen oranın üstünde olması durumudur. Yetişkin bireylerde erkeklerin vücut ağırlığının %15-18’i, kadınların ise %20-25’ini yağ dokusundan oluşmaktadır. Belirtilen oranların erkeklerde %25, kadınlarda ise %30’un üstüne çıkması durumu obezite olarak ifade edilmektedir.
Obezite, bedenimizin yağ oranının istenilmeyen seviyelerin üstüne (Vücut yağ oranının %25 ‘lerin üstüne çıkması durumu) çıkması ile oluşan, yaşam kalitemizi ve süresini olumsuz yönde etkileyen bir hastalıktır. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) obeziteyi, “sağlığı bozacak ölçüde vücutta aşırı yağ birikmesi” olarak tanımlamaktadır.
Beslenme Nedir?
Anne karnında başlayarak yaşam döngüsünün sonuna kadar devam eden beslenme yaşamın vazgeçilmez bir ihtiyacıdır. İnsanın büyümesi, fizyolojik ve biyolojik olarak gelişmesi ve sağlıklı bir ömür sürebilmesi için beslenme ihtiyacının gereksinimleri yerine getirilmelidir. Yeterli ve ihtiyaç olan besin öğeleri dengeli bir beslenme alınarak vücut tarafından kullanılmalıdır. Beslenme, karnımızı doyurmak demek değildir. Beslenme, insan vücudunun gereksinimi olan besin öğelerini yeterli ve dengeli miktarda almak demektir.
Bireylerin Enerji İhtiyacı Hangi Durumlarda Değişir?
Bireylerin günlük eneji ihtiyaçları farklılık göstermektedir. Her insanın gün içinde kullanması gereken enerji ihtiyacı bir başkasından farklıdır. Bireylerin enerji ihtiyaçları aşağıda ki durumlara göre farklılık göstermektedir:
- Bireylerin gebelik durumu,
- Bireylerin yaşı,
- Bireylerin çalıştığı sektör ve iş alanı,
- Bireylerin spor yapması,
- Bireylerin sağlık durumu,
- Bireylerin cinsiyeti,
- Bireylerin genetik ve fizyolojik özellikleri,
- Bireylerin hastalık durumu (kalp-damar, şeker, solunum yolu bozuklukları, yüksek tansiyon hastalığı vb.)
Bireyler sağlıklı bir yaşam sürebilmesi günlük enerji ihtiyacı ile harcadığı enerji düzeyi dengeli bir şekilde olmalıdır.
Obezitenin Sebebi Nedir?
Bireyler, gün içinde harcaması gereken enerji düzeyinden fazla enerjiye sahip olması durumunda kullanılmayan enerjinin vücutta yağ olarak depolanması durumu ile obezite oluşmaktadır. Obezitenin bir çok sebebi bulunmaktadır. Bu sebepleri kısaca şu şekilde ifade edebiliriz:
- Bireylerin hareketsiz yaşam tarzı,
- Bireylerin fastfood beslenme alışkanlıkları,
- Metabolizmanın yavaşlaması,
- Günlük su tüketiminin yetersiz olması,
- Yanlış ve dengesiz beslenme alışkanlığı,
- Genetik faktörler,
- vb.
Obeziteden Korunmak İçin Ne Yapmak Gerekir?
Obeziteden korunmak için yapmamız gerekenleri şu şekilde ifade edebiliriz:
- Yaşamımıza hareket katmalıyız. Gün içinde mümkün olduğunca yürümeliyiz. Asansör kullanmak yerine merdivenleri kullanmalıyız.
- Beslenme alışkanlıklarımıza dikkat etmeliyiz. Günümüzün hızlı iş yaşamı ve kalitesiz hayat şartlarından dolayı yediğimiz ve içtiğimiz besin ögelerinin sahip olduğu kalori (enerji) değerlerine dikkat etmiyoruz. Özellikle fastfood ürünleri yaşamımıza girdiği zamandan bu yana kalitesiz bir beslenme alışkanlığı kazandık. Patates kızartmaları, cola ve hamburger üçlüsünden oluşan beslenme alışkanlığı yüksek kalori değerlerine sahip besin ögeleridir. Mümkün olduğunca yaşamımızda bu ve benzeri beslenme alışkanlıklarından uzak durmalıyız.
- Günlük su tüketimimize dikkat etmeliyiz. Her birey günlük en az 2 litre su tüketmelidir. Gün içinde ki hareket durumu, iş ve günlük yaşamında ki yoğunluk ile tüketimi de artırılmalıdır. Su, yağ yakımını hızlandıran ve vücudun genç kalmasını sağlayan harika bir içecektir. Her öğünümüzde ve gün içinde suyu yanımızda bulundurmalıyız.
- Genetik faktörlere dikkat etmeliyiz (Aile bireyleri arasında kilolu ve obez olarak ifade edilen bireylerin yaşantılarına daha çok dikkat etmesi gerekmektedir.)
- Yaşın artması ile birlikte insan metabolizması da yavaşlamaya başlamaktadır. Metabolizmamızın yavaşlaması ile birlikte beslenme alışkanlıklarımıza ve yaşam tarzımıza biraz daha özen göstermeliyiz. gerekiyorsa beslenme alışkanlığımızı ve yaşam tarzımızı değiştirmeliyiz.
- Alkolden uzak durmalıyız.
